Sempre Máis. Arte, ecoloxía e protesta na Galicia do Prestige

Exposición

Auditorio de Galicia, Santiago de Compostela, 24 de Xaneiro - 28 maio, 2023

Pazo da Cultura de Pontevedra, 6 outubro - 13 de novembro, 2023

Nos vinte anos do seu aniversario, esta mostra quere volver sobre a memoria, a creatividade e as protestas que acompañaron o afundimento do Prestige para reflexionar sobre a necesidade hoxe de seguir xuntando a defensa da democracia e a da ecoloxía. A partir do Arquivo Vivo da Asociación Cultural Unha Gran Burla Negra, que leva acompañando os legados do Nunca Máis dende o ano 2017, e grazas a unha rede extensa de artistas, investigadoras, activistas e compañeiras, este proxecto colectivo busca abrir preguntas incómodas, imaxinar mundos e partillar loitas.

A mostra quere dignificar a desbordante creatividade popular do Nunca Máis, dunha arte que non foi tomada en serio como tal, porque estaba vestida de materias precarios: papel, cartón, piche, materias de refugallo, plásticos ou píxeles. A forza material desas creacións aínda nos interpela. E, para iso, queremos aprender a miralas. A exposición pretende así pensar a continuidade que xustamente o Nunca Máis afirmou entre estética e política, entre arte e documento, entre público e cidadanía, entre festa e protesta, entre tradición e creación, entre natureza e cultura.

As vellas estratexias da cultura popular baséanse na repetición, no volver a facer en grupo, para construír unha verdade histórica e documental. Aprender a facer refacendo é un xeito de ocupar un lugar nunha tradición que non sexa só homenaxe, senón tamén actualización. Porque Sempre Máis non quere nostalxia nin celebración. Non quere dicir «contra Fraga protestabamos mellor». Quere resintonizar coas potencias dunha Galicia creadora, dona dun relato de seu e das afíns.

Ao tempo, ese Sempre Máis tamén nos advirte dos riscos dun porvir que se presenta toda hora como catástrofe e dun capitalismo acelerado que nos reclama sempre máis: máis extracción de recursos, máis mobilización de afectos e subxectividades, máis consuncións. Respecto desas demandas sempre seremos máis, contra os poucos que se benefician dun mundo concibido como permanente incremento de capital.

Sempre Máis interrógase polas conexións da ecoloxía pensada como demanda política, da protesta vivida como obra de arte e da arte entendida como natureza e traballo. A mostra organízase desde cinco eixos. Primeiro, analiza a construción dunha conciencia ecolóxica a partir da memoria das loitas veciñais e ambientais desde os anos setenta. En segundo lugar, interrógase pola relación entre pacifismo e ecoloxía ante os desafíos propios do século XXI, nun contexto global de esgotamento do petróleo. Como terceiro punto, presenta as formas artísticas da protesta do Prestige a partir das tradicións populares galegas e, especialmente, da estética do entroido. En cuarto lugar, estuda as formas de arte que xurdiron a partir do 2002 dende a observación e o diálogo coa natureza. E, finalmente, defende a capacidade do Nunca Máis de traballar en rede e de activar formas de imaxinación política útiles para o futuro.